Elektrische of hybride aandrijving – zijn we er klaar voor?
Linssen Pénichette met LIPPCON®-voorstuwing voor Locaboat
Voor Locaboat, een van de grootste spelers in de charterbranche, ontwikkelden wij het splinternieuwe Linssen-model Pénichette Évolution. Dit prototype is voorzien van LIPPCON®-voorstuwing. Het hart van het LIPPCON®-systeem wordt gevormd door een stille dieselgenerator. Deze levert de stroom voor de hoofdelektromotor die de schroefas aandrijft en een aparte elektromotor die de boeg- en hekschroef aandrijft. Maar ook voor alle elektrische apparatuur aan boord, zelfs als de hoofdmotor niet draait. Het schip bezit tevens een joystick-besturing waarmee elke beginner maar ook elke expert eenvoudig het schip kan manoeuvreren en waarbij LIPPCON® het samenspel tussen hoofdmotor, boeg- en hekschroef bepaalt, en dat alles met elektromotoren. Ook dat is LIPPCON®!
Sinds juli 2017 heeft Locaboat 38 Pénichettes in gebruik genomen. Voor ons een mooie kans om onze elektrische aandrijftechniek uitvoerig en op grote schaal in de praktijk te testen. De eerste resultaten zijn veelbelovend.
De wereld van de aandrijfsystemen staat de laatste jaren behoorlijk op zijn kop. Sinds de politieke agenda zowel nationaal als internationaal mede wordt bepaald door de Green Deal – met als doel een CO2-reductie van 50% in 2030 – wordt in talloze sectoren gewerkt aan dit thema. Anders dan de fabrikanten in de automotive-sector kent de jachtbouw als relatief kleine sector nog geen concrete verplichtingen op dit gebied. Maar aangezien we een deel van onze technologie delen met deze sector, komt dit thema ook binnen onze branche steeds dichterbij.
Personenauto versus vrachtwagen, sportboot versus motorjacht
Alhoewel motorjachten regelmatig worden vergeleken met personenauto’s, geldt dit alleen voor kleine open boten onder de 10 meter. Zodra de jachten groter en zwaarder worden, is een vergelijking met een vrachtauto of touringcar meer op zijn plaats. Het gewicht, het benodigde vermogen en de aard van het gebruik (lange ritten) komen daarmee meer overeen. Ook de nog beperkte laadinfrastructuur komt met onze branche overeen. Autonomie is hierbij van groot belang.
Vrachtwagens, touringcars en ook onze motorjachten hebben echter ook veel massa, en al deze massa moet in beweging gezet worden en verplaatst worden. Dat kost veel vermogen.
Als we de gewenste autonomie en het benodigde vermogen met elkaar vermenigvuldigen, zien we al gauw dat dit leidt tot een grote accucapaciteit. En accu’s zijn nog steeds erg kostbaar. Dat is ook waarom we vandaag de dag vrijwel alleen nog hybride oplossingen zien: een dieselmotor (generator) – die niet kleiner in vermogen is dan gebruikelijk – aangevuld met een extra elektrische aandrijving met een klein accupakket. Natuurlijk een aardige oplossing, maar levert dit wat op? Feitelijk zijn het twee los van elkaar staande aandrijvingen op dezelfde schroef. De prijs wordt door deze dubbele aandrijving echter aanzienlijk verhoogd, net als de onderhoudskosten, terwijl er nauwelijks een positief effect op het milieu is. Daarmee is dit geen echte oplossing die bijdraagt aan de CO2-reductie. Dat is alleen mogelijk met 100% elektrisch en dan ook nog alleen wanneer de energie verantwoord is opgewekt.
Bij Linssen Yachts zijn we concreet met dit onderwerp bezig, maar wel met de focus op 100% elektrisch. Natuurlijk volgen we ook de ontwikkelingen op andere vlakken, zoals waterstof, doch deze technologie heeft wellicht nog een langere weg te gaan dan aandrijving via een accupakket.
Linssen-jachten met 100% elektrische aandrijving?
Terug naar elektrische aandrijving. Om een motorjacht op kruissnelheid te brengen is een vermogen van 3 tot 4 kW per ton nodig. Bij een stalen 35-voets motorjacht met een gewicht van 8 tot 9 ton is een vermogen nodig van circa 25-30 kW per vaaruur. Om een dag te varen heb je dus een accupakket nodig van 100-150 kW. Daar is dan nog niet eens het verbruik van het boordnet, de boeg- en hekschroef en de verwarming in meegeteld. De prijzen van accu’s zijn momenteel door de enorme vraag en relatief beperkte productiecapaciteit nog steeds erg hoog, in de regel zo’n € 1.000,- per kWh. De snelle rekenaar ziet inmiddels dat alleen al het basis-accupakket een enorm bedrag gaat kosten.
Als je dan de geringe vervuiling van onze exact op rompsnelheid gekozen dieselmotoren daarnaast legt, is de huidige aandrijving nog altijd met overtuiging de minst vervuilende!
Opladen
Toch geloven wij in de voortgang van deze technologie, ook voor onze branche. Die heeft echter tijd nodig zich verder te ontwikkelen, totdat alle kritische factoren gunstig genoeg zijn om deze praktisch en economisch haalbaar te maken. De energiedichtheid, het aantal laadcycli en de levensduur van accu’s wordt steeds beter en de prijs wordt stap voor stap lager. Zonnesystemen worden steeds efficiënter en kunnen helpen om de accu’s (deels) bij te laden tijdens het gebruik van het schip. Ook is het ontwikkelen van laadinfrastructuur in de jachthavens noodzakelijk. Een thema voor haveneigenaren en wellicht ook de politiek. Daarnaast gaan we natuurlijk kijken hoe we – met behoud van kwaliteit en vaareigenschappen – het gewicht van onze motorjachten kunnen verlagen zodat er minder vermogen nodig is.
Het bij elkaar brengen van al deze factoren kost tijd. Ons onderzoeksteam doet tests en onderzoeken en voert gesprekken met vooraanstaande partijen om kennis te vergaren. Zo kunnen we – als de tijd rijp is – ook elektrisch aangedreven jachten aan ons programma toevoegen. Alles onder een gezonde spanning…
We houden u op de hoogte!